matichonbook

"บ้า" คำคำนี้เป็นเครื่องมือหนึ่งของรัฐไทยที่ใช้ "แปะป้าย" คนซึ่งไม่เป็นไปตามนโยบายหรือความคาดหวังของรัฐมาตั้งแต่สมัยสมบูรณาญาสิทธิราชย์ถึงยุคอเมริกัน โดยคำคำนี้เปลี่ยนแปลงไปตามองค์ความรู้ทางจิตเวชที่เข้ามาขีดเส้นของความ "ปกติ" หนึ่งในกลุ่มที่ความบ้าเข้าไปมีปฏิสัมพันธ์อันซับซ้อนคือ "ผู้หญิง" เพศสภาพซึ่งล่องหายไร้เสียงมาตลอดหน้าประวัติศาสตร์ ขุดคุ้ยการเมืองของคำว่า "บ้า" กับการตีตราเนื้อตัวร่างกายและคุณค่าของ "ผู้หญิง" คำนำเสนอ นารีล่องหนความบ้าล่องหายไร้สูญในประวัติศาสตร์ไทย โดย รศ. ดร. ชาติชาย มุกสง

เกรซ เบอร์นาร์ด ควรจะได้มีชีวิตอันพร้อมสรรพและสะดวกสบายไร้กังวล ทว่ากลับต้องสูญเสียทุกอย่างไปเพียงเพราะความเลือดเย็น เห็นแก่ตัว และไร้สำนึกรับผิดชอบของไซมอน อาร์เทมิส พ่ออภิมหาเศรษฐีผู้ผลักไสไล่ส่งลูกนอกสมรสอย่างเธอตั้งแต่ยังไม่ทันลืมตาดูโลก จนต้องเติบโตมาอย่างแร้นแค้นขัดสนกับแม่เลี้ยงเดี่ยวที่ต้องทำงานหามรุ่งหามค่ำเพื่อยังชีพคนทั้งสอง หลังเธอด่วนจากไป เกรซก็หมายมั่นปณิธานว่าจะล้างแค้นตระกูลอาร์เทมิสอย่างสาสม พร้อมทวงคืนทุกสิ่งที่พวกเขาช่วงชิงจากเธอไปกลับคืนมา ไม่ว่าจะต้องแลกมาด้วยอะไร หรือใช้เวลานานแค่ไหนก็ตาม

"เมียนมา" หลังปลดแอกจากการเป็นอาณานิคมของอังกฤษ ก็มักถูกแปะป้ายจากสายตาคนนอกว่าเป็นประเทศที่ "ถูกแช่แข็ง" และกลายเป็น "ฤๅษีแห่งเอเชีย" ที่โดดเดี่ยวตัวเองออกจากการมืองโลกในยุคสงครามเย็น ทว่าในความเป็นจริงนั้น ฤๅษีตนนี้มี "ความเคลื่อนไหว" และมีปัญหาทั้งจากภายในและภายนอกประเทศที่ "ร้อนระอุ" ย้อนอ่านประวัติศาสตร์การเมืองร่วมสมัยผ่านมุมมองการต่างประเทศของเมียนมา เพื่อเข้าใจถึงต้นตอปัญหาที่ยังคงเกิดขึ้นอยู่ทุกวันนี้

“ความตาย” และ “ความหมายของชีวิต” สัมพันธ์กับการสร้างแบบแผนอารมณ์ความรู้สึกนึกคิดที่ผู้คนปรารถนาในแต่ละยุคสมัย เรื่องราวของความหวังและความใฝ่ฝันซึ่งถูกถ่ายทอดออกมาหลังชีวิตสิ้นสุดลงนั้น จึงเป็นการวางชีวิตของผู้วายชนม์ไว้บนระบอบเกียรติยศที่สังคมได้ยอมรับกันโดยดุษณี ชาติเมื่อวายชนม์ อุดมการณ์รัฐไทยในอนุสรณ์ฯ ผู้ดับสูญ ไม่เพียงฉายภาพให้เห็นอารมณ์ความรู้สึกของคนภาคใต้ในช่วงทศวรรษ 2460-2550 เท่านั้น แต่ยังชี้ให้เห็นอุดมการณ์ “ชาติ ศาสน์ กษัตริย์” ที่นำมาสู่ความรู้สึก “หลอมใต้รวมไทย” ซึ่งถูกสถาปนาไว้เป็นเกียรติยศต่อ “คนตาย” ในอนุสรณ์ฯ ที่สร้างโดย “คนเป็น”

หมอบรัดเลย์ มิชชันนารีอเมริกัน ผู้มีบทบาทโดดเด่นในด้านการแพทย์และการพิมพ์สยามในยุคต้นสมัยใหม่ และมีความใกล้ชิดกับชนชั้นนำไทยหลายคน หมอบรัดเลย์จึงเป็นตัวละครทางประวัติศาสตร์ที่น่าสนใจในหลายมิติ เรื่องราวตลอดชีวิตในสยามของหมอบรัดเลย์ถูกบอกเล่าไว้ในหลากหลายข้อเขียน ทั้งบันทึกส่วนตัว หนังสือพิมพ์ และ ฯลฯ ซึ่งถ่ายทอดเรื่องส่วนตัว ความสัมพันธ์ระหว่างหมอบรัดเลย์กับบุคคลต่างๆ รวมไปถึงเหตุการณ์สำคัญที่หมอบรัดเลย์ได้ประสบด้วยตัวเอง หรือได้ยินมา สยามแต่ปางก่อน 35 ปีในบางกอกของหมอบรัดเลย์ จึงเป็นหนังสือเล่มสำคัญที่ให้ข้อมูลทางประวัติศาสตร์ไทยในยุคเริ่มต้นสมัยใหม่ที่ลุ่มลึก เปี่ยมไปด้วยข้อมูลและเกร็ดเล็กเกร็ดน้อย ผ่านมุมมองแบบ "ฝรั่งมองไทย" ที่มุมหนึ่งก็เหยียดหยัน และอีกมุมก็วิพากษ์ความพ้นสมัยอย่างตรงไปตรงมา

หญิงสาวอีกรายถูกพบบนถนนสายเปลี่ยวบริเวณริมแม่น้ำ มือรัดคอแห่งเฮกซ์ฟอร์ดออกเคลื่อนไหวอีกครั้ง ตัวตนที่แท้จริงของเขาคือใครกัน? ภายใต้ฉากหลังของย่านชานเมืองอังกฤษ เหตุฆาตกรรมได้พลิกชีวิตอันแสนจืดชืดของแม่บ้านธรรมดาๆ อย่างลินดา แฮมเมตต์ จากหน้ามือเป็นหลังมือ โชคดีที่เธอเล่นเกมปริศนาอักษรไขว้เป็นประจำ มีหรือที่พฤติกรรมอันผิดแผกและรายละเอียดเล็กๆ น้อยๆ ของบรรดาเพื่อนบ้าน สามี หรือกระทั่ง “เพื่อนใหม่” ของเธอเองจะรอดพ้นสายตาเธอไปได้ เพราะเวลาที่เราพูดว่ารู้จักใครสักคนเป็นอย่างดี เราจะมั่นใจได้แค่ไหนกันว่ารู้จักคนคนนั้นดีพอ...